D vitamini, bağışıklık sisteminin fonksiyonel bir şekilde çalışması, hücre gelişimi, kemik sağlığı ve iltihaplı hastalıklarla mücadele gibi birçok önemli biyolojik süreçte kritik bir rol oynar. Diğer vitaminlerle karşılaştırıldığında, besinlerde daha az miktarda bulunur. Vücutta D vitamini eksikliği, saç dökülmesi, kanser riskinin artması, bağışıklık sisteminin zayıflaması, geç uzayan saçlar, kas ve kemiklerde zayıflık gibi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Öte yandan, aşırı D vitamini alımı ise kalp krizi riskini artırabilir ve böbreklerde taş oluşumuna neden olabilir. D vitamini, yağda çözünen bir vitamindir.

Yaşlılar: Yaşlı bireylerde vücut, güneş ışınları ile D vitamini üretme yeteneğini kaybedebilir. Bu nedenle, belli bir yaştan sonra doktor gözetiminde D vitamini takviyesi alınması gerekebilir.

Güneşe Çıkmayan ve Bebek Emziren Anneler: Anne sütündeki D vitamini oranı, annenin D vitamini seviyesine bağlı olarak değişir. Anne sütü, bebeğin D vitamini ihtiyacını tam anlamıyla karşılayamaz. Bu nedenle, bebeğin D vitamini ihtiyacını karşılamak için belli aralıklarla güneşe çıkarılması önerilir.

Koyu Cilt: Ciltte bulunan ve cilde rengini veren melanin adlı madde, D vitamini üretimini azaltabilir.

Bazı İlaçlar: Kolesterol düşürücü ilaçlar, zayıflama ilaçları, epilepsi ilaçları gibi bazı ilaçlar, vücutta kalsiyum emilimini ve D vitamini üretimini azaltabilir.

Yağ Emilimi Sorunu Olan Kişiler: Vücudunda yağ emilimi ile ilgili sorun yaşayan ve düşük yağ oranına sahip bir beslenme programı uygulayan kişilerde D vitamini eksikliği görülebilir. D vitamini, yağda çözünen bir vitamin olduğu için, vücutta belli miktarlarda yağ bulunması gereklidir.

D vitamini eksikliği nedeniyle ortaya çıkan belirtiler, başlangıçta fark edilmeyebilir. Yorgunluk ve genel vücut ağrısı, D vitamini eksikliğinde görülen en sık belirtilerdir.

D vitamini eksikliği yaşayan bebeklerde kas krampları, gece nöbetleri ve nefes almakta güçlük gibi belirtiler görülebilir. Bu şikayetler, kalsiyum seviyesinin düşük seyretmesi ile ilgilidir. D vitamini eksikliği yaşayan bebeklerin kafatası oldukça yumuşak bir kemik yapısına sahip olur. Kemiklerde eğrilik, kas güçsüzlüğü görülebilir. Diğer belirtiler ise şunlardır:

Osteoporoz: Kemiklerde yaşanan mineral eksikliği, kemik metabolizmasının bozulmasına ve kırılganlığın artmasına yol açar. Bu durum, daha çok 40 yaşını aşmış kadınlarda ortaya çıkabileceği gibi, erken yaşlarda da görülebilir. Hastalık genetik olarak da gelişebilir. Bu hastalıkların önüne geçebilmek için doktor kontrolünde D vitamini takviyesi kullanmak gereklidir.

Diş Çürükleri: D vitamini eksikliği, diş ve dişetlerini olumsuz yönde etkileyebilir. Dişler, hem sindirim sistemi hem de görsel anlamda bütünlük sağlayan yapılar olduğundan, D vitamini eksikliği diş çürüğü ve dişetlerinde çekilmeye yol açar.

Raşitizm: Daha çok 6-12 aylık bebeklerde rastlanan bir hastalık türüdür. D vitamini eksikliği ya da vücutta D vitamini emiliminin olmaması bu hastalığa yol açabilir. Bebekte kol ve bacaklarda şekil bozukluğu meydana gelir. Bu sorunların önüne geçebilmek için bebeğin yeterince güneş görmesi ve anne sütü alması gerekir.

Osteomalazi: Raşitizm hastalığının yetişkinlerde görülme şeklidir. Kas zayıflığı, kemik kırılganlığı ve yorgunluk ile kendini belli eder. Hastalıktan korunmak için bol güneşlenmek ve D vitamini takviyesi almak gerekir.

Balıklar: Bazı balık türleri, D vitamini bakımından zengin içeriğe sahiptir. Yağlı derin deniz balıkları, D vitamini bakımından daha zengindir. Ton, somon, uskumru ve istiridye gibi deniz ürünlerini bolca tüketerek D vitamini ihtiyacı karşılanabilir.

Tofu ve Soya Sütü: Tofu ve soya sütü, D vitamini bakımından oldukça iyi bir kaynaktır. 100 gram soya sütü, günlük D vitamini ihtiyacının yaklaşık yarısını karşılar.

Yumurta: Günlük bir tane yumurta tüketerek, günlük D vitamini ihtiyacının yaklaşık %4'ü karşılanabilir.

Mantar: Uzmanlar, D vitamini ihtiyacını karşılayabilmek için beyaz düğme mantar önermektedir. 100 gram pişmiş düğme mantar, günlük D vitamini ihtiyacının yaklaşık %7'sini karşılayacak özelliktedir.

Patates: Patates, D vitamini bakımından iyi kaynaklardan biridir. Haşlanmış, püre haline getirilmiş patatesin içine yağlı süt eklenerek tüketilirse, günlük D vitamini ihtiyacının %1'ini karşılar.

Güneş ışınları ile D vitamini eksikliği tam olarak kapatılamaz. Gıdalar yoluyla da aşırı alınan D vitamini, kilo kaybı, çarpıntı, aritmi, böbrek taşı ve kalp krizi olasılığını artırabilir. D vitamini bakımından zengin içeriğe sahip olan gıdalar, aynı zamanda yüksek oranda kolesterol içerdiğinden, tüketiminde dikkatli olunmalıdır.